Maria Grzyb
Sochy 07.01.2003r.
Szkoła Filialna w Sochach
Pedagogizacja rodziców
WPŁYW TELEWIZJI I GIER KOMOUTEROWYCH NA ROZWÓJ ZACHOWAŃ AGRESYWNYCH Telewizja i gry komputerowe oddziałują na postawy dzieci często znacznie silniej niż wzory i modele przekazywane przez rodziców czy wychowawców. Telewizja ma bogate możliwości prezentowania przedmiotów, zjawisk, osiągnięć nauki , twórczości artystów w atrakcyjnej , silnie oddziałującej na człowieka formie. Rzeczywistość techniczno- medialna jest dla młodego widza abstrakcyjną, ale zarazem zaborczą formą spędzania wolnego czasu.
Brutalne gry telewizyjne i komputerowe cieszą się wśród dzieci i młodzieży niezwykłą popularnością . Dostęp do nich ma miliony młodych , ponieważ co w trzecim domu znajdują się jakieś elektroniczne urządzenie do gry. A jeśli go nie ma, wystarczy zajść do kolegi albo do pobliskiego salonu gier.
A. Krzemieński ustalił listę pięciu aspektów przemocy medialnej:
- Coraz więcej dzieci ma swój telewizor ,video i komputer , tzn. że nie ma takiego filmu ,którego dzieci nie mogłyby obejrzeć.
- Oddziaływanie przemocy jest spotęgowane coraz doskonalszą charakteryzacją i techniką trikową, która umożliwia pokazywanie ćwiartowania , rozrywania i bicia ludzi.
- Telewizja poprzez prywatyzację i powszechne udostępnienie, stworzyła nowe pole konkurencji rynkowej.
- Upowszechnienie przemocy w masowej produkcji kaset . Nie ma tu akcji, zestawione są tu tylko brutalne sceny, napady, przemoc, tortury, które rozgrywają się wszędzie: na ulicy , w autobusie, w szkole.
- Przerzucenie przemocy z programów telewizyjnych na gry komputerowe i telewizyjne, nie przejawiając żadnych skrupułów w prezentacji najbardziej brutalnych aktów przemocy.
"Przemoc i agresja, coraz bardziej zauważalne w naszym życiu społecznym, wypełniają telewizyjne ekrany. Wiedza o istnieniu przemocy jest elementem wiedzy o rzeczywistości i społeczeństwie, ale nadprezentacja przemocy w programach telewizyjnych powoduje wypaczenie tej wiedzy".1
Najpierw musimy sobie jasno powiedzieć, że nie każda gra telewizyjna czy komputerowa propaguje przemoc. Niejedna może być pouczająca i na przykład w ciekawy i zabawny sposób uczyć geografii, matematyki lub pisania na komputerze. Inne – jak choćby koszykówka czy hokej na ekranie – sprawdzają refleks. Jeszcze inne to nowoczesne łamigłówki komputerowe , których rozwiązywanie angażuje i ćwiczy umysł.
Niemniej trzeba mieć świadomość, że wiele gier zostało jakby specjalnie przygotowanych w celu okradania dziecka z czasu. Niekiedy młodzież spędza długie godziny, żeby dobrnąć do pewnego etapu gry, po czym okazuje się ,iż czeka grającego jeszcze kilka kolejnych- bez wątpienia bardziej wymyślnych i skomplikowanych! Niektórzy rodzice zachęcają swoje dzieci , aby kupowali wyłącznie gry przydatne do nauki w szkole.
Niestety , nie wszystkie gry komputerowe i telewizyjne dostarczają nieszkodliwej i pouczającej rozrywki. Wiele gier i programów telewizyjnych przesyconych jest scenami grozy i okrucieństwa, które mogą wywoływać zachowania agresywne u dzieci.
Bardzo często na ekranie pokazuje się przebieg przestępstwa oraz sugeruje się , że przemoc jest usprawiedliwiona, opłaca się , a nawet bywa wynagradzana.
Dzieci naśladują zachowania agresywne oglądane w filmach i prezentowane w grach komputerowych. W wielu programach, bajkach przedstawiane są różne formy aspołecznego postępowania jednostek lub grup.
Sceny agresji i przemocy oglądane nagminnie przez dzieci mogą u nich wywołać i wywołują negatywne zmiany w psychice. Treści , które były adresowane dla widzów dorosłych ( wojna, agresja, przestępczość) przenikają do umysłu młodego człowieka i czynią w jego umyśle olbrzymie spustoszenie.
Agresję w filmie czy w grach komputerowych dziecko może odtwarzać w relacjach z kolegami, co tłumaczy się chęcią akceptacji grupy rówieśników , a także mechanizmem identyfikacji.
Literatura psychologiczna poświęca coraz więcej miejsca problemom przemocy w filmach dla najmłodszych i ich związkom z rozwojem wyobraźni , rozwojem emocjonalnym i zachowaniem. " Im więcej scen przemocy ogląda dziecko w telewizji, tym większe jest prawdopodobieństwo wystąpienia agresji".2
A zatem nic dziwnego ,że niektórzy gracze maja kłopoty z oddzieleniem fikcji od rzeczywistości. W świecie komputerowych zabaw już teraz aż się roi od treści sprzecznych z wiedzą o pozytywnym zachowaniu. Umysł, wyobraźnia i wiedza dziecka narażone są na " zamydlanie się " różnic między dobrem a złem . Strzelanie, bicie, szarpanie, kopanie – to formy zachowań , popularne w grach komputerowych, które dziecko nie kojarzy ze złem , tylko z pewnego rodzaju zabawą .
Dlatego tez od najmłodszych lat należy przygotowywać dzieci do odbioru programów telewizyjnych i komputerowych poprzez uświadomioną ich selekcję . Rodzice powinni czuwać nad czasem i porą oglądania telewizji i zachęcać do korzystania z programów adresowanych do młodego widza.
Dzieciom nadmiernie wrażliwym, uczuciowym , nadpobudliwym psychoruchowo , powinno się ograniczać oglądanie widowisk telewizyjnych o drastycznej treści , w których występują obrazy ludzi mordowanych, bitych , szarpanych, zastraszanych, itp.
Nawet pozornie obojętne dziecko poddaje się sytuacji, która stwarza napięcie nerwowe i lęk.
Rodzice często dziwią się , że ich dzieci mają niespokojne sny, boją się ciemności , wdają się w bójki, są agresywne i przejawiają nerwowość- są to sygnały , aby zacząć kontrolować jakie programy oglądają dzieci i jakich gier komputerowych używają?
Należy pamiętać , że istnieją inne, wartościowsze formy rozrywki, na przykład próbowanie sił w różnych dziedzinach sztuki i rzemiosła, uprawianie korzystnych dla zdrowia dyscyplin sportu, śpiewanie czy nauka gry na jakimś instrumencie .
Rodzice pracujący zawodowo, mimo natłoku obowiązków muszą znaleźć czas na wspólne rozmowy i spacery , na czytanie dziecku bajek , na wspólną zabawę .
Takie kontakty rozwijają więzi rodzinne , budują zaufanie i poczucie bezpieczeństwa w młodym człowieku .
Bibliografia
- M. Sokołowski " Problemy opiekuńczo- wychowawcze"
- E. Jaszczyn, A. Kozłowska " Wpływ telewizji na rozwój dziecka"